Jak  wspomagać  słuch ?

Ćwiczenia  słuchowe  z  wykorzystaniem  bodźców  niewerbalnych

• Rozpoznawanie  głosów  zwierząt ( psa , kota , kury itd.)
• Rozpoznawanie  dźwięków  z  otoczenia (telefon , samochód , przelewająca się  woda)
• Rozpoznawanie  głosów  bliskich  osób ( „ kogo  słychać  za drzwiami ?”)
• Rozpoznawanie  dźwięków  instrumentów  ( na  początek  proste  instrumenty perkusyjne , o  zróżnicowanej  barwie np. bębenek  i  trójkąt , potem trudniejsze  typu  trąbka , gitara , skrzypce )
• Poszukiwanie  źródła dźwięku ( np. grająca  pozytywka ,  ukryta  w  sali ,  którą należy  odszukać ).
• Słuchanie bajek, opowiadań, wierszyków, zagadek.
• Nauka na pamięć wierszyków, piosenek, rymowanek, wyliczanek
• Odtwarzanie rytmu (klaskanie, pukanie , tupanie )
• „Kogo  wołam” ?- zaczynamy  wołać  dziecko , ale  nie  całym  imieniem , lecz tylko  pierwszą  sylabą ( początki  rozwoju  słuchu  fonemowego  i  fonematycznego  od   ok. 2-3 r.ż

Jak  wspomagać  wzrok ?

• Zabawy  z  latarką w zaciemnionym  pomieszczeniu , lub  pod  kocykiem
• Zabawy  oparte  na  kontrastach ( białe i czarne figury )
• Zabawy  z różnokolorowymi  chustami  i  szarfami .
• Dobieranie par jednakowych obrazków ( Memo )
• Różnicowanie figur geometrycznych pod względem kształtu, koloru i wielkości.
• Odwzorowywanie figur z patyczków.
• Segregowanie elementów wg  koloru , kształtu , wielkości.
• Dobieranie obrazków do ich konturów.
• Dobieranie części obrazka do całości.
• Segregowanie obrazków według grup tematycznych.
• Wskazywanie różnic między obrazkami, dorysowywanie brakujących elementów.
• Wskazywanie podobieństw między obrazkami.
• Wyszukiwanie szczegółów na ilustracjach.
• Rozpoznawanie i wyszukiwanie przedmiotów na obrazkach.
• Układanie puzzli i układanek .

Jak  wspomagać   zmysł  węchu  i  smaku ?

• Badanie  smaku  i  zapachu  nowych  potraw , a  zwłaszcza  owoców  i  warzyw
• Uczestniczenie przy przygotowywaniu posiłków.
• Dostarczanie  produktów  spożywczych , o  różnorodnej   konsystencji , rozszerzanie menu ,
• Dostarczanie  wrażeń  węchowych , kojarzących  się  z  pozytywnymi  emocjami , ( naturalne  zapachy  owoców , przypraw np. cynamon , kawa ,  naturalne  olejki  aromatyczne np. lawenda , melisa  , sosna )
• Zagadki  aromatyczne  ( Co tak pachnie ? Poszukaj  dwóch takich  samych  zapachów ),
• W  sezonie  rozcieranie  w dłoniach  i wąchanie listków  mięty , melisy , koperku , pietruszki , selera .

Jak wspomagać   czucie  powierzchniowe ?

• „Worek Skarbów” – w pudełku lub  w  woreczku  umieść  różne  przedmioty , poproś  dziecko , aby włożyło rączkę do worka i nie patrząc na ręce  odgadło , jaki przedmiot trzyma ,
• „Zabawy w kisielu” – ugotuj  kisiel  z  mąki  ziemniaczanej , możesz  zabarwić  go  np. sokiem lub  bezpiecznym  barwnikiem , wrzuć  do  kuwety  z kisielem  kilka drobnych  przedmiotów, pozwól  dziecku  wydobyć  je  z dna , oraz  swobodnie  eksperymentować.
• „Spaghetti”- ugotuj  makaron  spaghetti , niech  pozostanie  lekko  twardawy , możesz  kolejną  porcję  zabarwić  bezpiecznym  barwnikiem . Wyłóż  ugotowany  makaron  do  dużej  miski , pozwól  dziecku  swobodnie  eksperymentować ,
• „Klejące  Łapki”- tacę  lub  blat  posmaruj  miodem  lub  syropem  owocowym , pozwól  dziecku  aby  „ przyklejało” się  do  blatu ,  sklejało  swoje  dłonie .Później  posyp  klejące  się  ręce  ryżem  preparowanym  lub  płatkami  kukurydzianymi , niech  odkleja  płatki  od  paluszków , zlizuje , zjada , niech  eksperymentuje
• Malowanie stopami  i  dłońmi
• Zabawy z piaskiem  kinetycznym
• Masażyki  dziecięce
• Zabawy  paluszkowe
• Ścieżki  sensoryczne

Jak  wspomagać  czucie  głębokie ?

• Zabawy z dzieckiem tj.: baraszkowanie, turlanie, przeciskanie się przez szpary, tunele utworzone z ich ciał.
• „Naleśnikowanie”- owiń  dziecko  ciasno  kocykiem , masuj , udając  smarowanie , wałkuj , uciskaj  dużą  piłką
• „Uściski niedźwiedzia” – mocne , ale z wyczuciem  przytulanie się
• Podnoszenie , przepychanie , ciągnięcie  koszy , wózków,
• ,,Mumia ”- owijamy  dziecko  bandażem  elastycznym , niezbyt mocno , zadaniem  dziecka  jest  wyplątać  się ( uwaga: wymagana kontrola podczas zabawy , nie pozostawiamy dziecka bez opieki , po zabawie bandaż odkładamy  w miejsce niedostępne dla dziecka ),
• Szczotkowanie i pędzlowanie dłoni i stóp dziecka ,
• Masaże  polegające  na  uciskaniu rąk, nóg, pleców, .

Jak  wspomagać  układ  przedsionkowy (zmysł  równowagi) ?

• Ćwiczenia na piłce typu "kangur", balansowanie na piłce na brzuchu, plecach ,
• „Kołyska" – kołysanie  się  na  piłce w przód, tył, na boki, można te ruchy wykonywać wraz z dzieckiem trzymając je na własnym ciele np. zabawa w zegar: duży zegar bije "bim-bam" ręce wyciągnięte do boku i przenosimy ciężar ciała z jednej strony na drugą, mały zegarek cyka "cyk-cyk" ruchy  szybsze , budzik robi "drrrrryn" potrząsamy  delikatnie  ciałem dziecka
• Bujanie dziecka w kocu do przodu, tyłu na boki
• Dziecko siedzi na kocu a my chwytamy go za rogi i ciągniemy po sali ,
• Dziecko leży na plecach z uniesionymi rękami, chwytamy je za ręce, lekko unosimy i kołyszemy na boki
• Siedzimy na podłodze z podkurczonymi nogami, dziecko chodzi dokoła, a my wystawiamy przeszkody(ręce, nogi), które ono przekracza, przechodzi pod-nad ręką, nogą
• „Jedziemy  samochodem”- siadamy na nich wraz z dzieckiem i udajemy, że jedziemy samochodem, kręcimy kierownicą (przechylamy się na boki), hamujemy i dodajemy gazu (ruchy ciała do przodu i do tyłu), jedziemy po nierównej drodze (podskakujemy)
• „ Powódź” - na podłodze rozmieszczamy gazety, woreczki itp.  są to kamienie w wodzie, idziemy gęsiego, przechodząc, skacząc z jednego kamienia na drugi, tak aby nie wpaść do wody
• Na podłodze kładziemy sznur, próbujemy (najlepiej boso) chodzić po leżącym sznurze, możemy także chodzić do tyłu, bokiem itp.
• Zbijanie baniek mydlanych ręką, nogą, rakietkami, łapanie baniek oburącz, w kubeczki
• Wszelkiego  typu  zabawy  na  równoważniach , bujakach , huśtawkach.

Opracowała mgr Dorota Nowak
Neurologopeda Kliniczny